Een erfgoedcel of erfgoedcelwerking spant zich op verschillende manieren in voor het cultureel erfgoed in een regio of stad. Zo zijn er publieksprojecten. Daarmee maakt zij lokaal erfgoed bekend bij het publiek. Het identificeren, bewaren en doorgeven van dat erfgoed is ook een belangrijke opdracht. Doet zo’n erfgoedcel dan alles zelf? Neen, ze ondersteunt en inspireert mensen en organisaties die zelf met lokaal erfgoed aan de slag (willen) gaan.

In Vlaanderen en Brussel vind je 27 teams met een erfgoedcelwerking. Ze zijn allemaal verbonden aan lokale besturen. Je vindt ze terug in de schoot van eenentwintig intergemeentelijke samenwerkingsverbanden, in de vijf Vlaamse kunststeden (Antwerpen, Gent, Brugge, Leuven en Mechelen) en in Brussel. Ze zijn lokaal ingebed, maar werken in een Vlaams beleidskader. Dankzij het Cultureelerfgoeddecreet krijgen ze werkingssubsidies van de Vlaamse overheid.

Nabij en Verbonden

In 2015 bestonden de erfgoedcellen 15 jaar. Dit was een mooie gelegenheid om terug te blikken op de afgelegde weg en een toekomstvisie op te stellen, ter voorbereiding op het nieuwe Cultureel-erfgoeddecreet. Het resultaat van deze denkoefening bundelden ze in de visienota ‘Nabij en Verbonden’.

Naar aanleiding van de Vlaamse verkiezingen op 26 mei 2019 maakten de toenmalige 22 erfgoedcellen een round up van hun werking. Om verder inzicht te bieden in wie ze zijn, wat ze doen, waar en hoe ze het verschil maken. En, ten slotte: om duidelijk te maken wat hun noden zijn. Hiervoor ontwikkelden ze een overzichtelijke stafkaart die 22 inspirerende projecten bevat, één voor elke stad of regio. Daarbij keken ze ook vooruit naar de komende subsidieronde. Die oproep om verder in hun werking en bereik te investeren werd gehoord door de Vlaamse overheid. Op 9 oktober 2020 kwamen er ook vijf nieuwe erfgoedcellen bij.

Het beleidskader: cultureel-erfgoedconvenants

• Alles begint bij het lokaal bestuur dat zich extra wil inzetten voor lokaal cultureel erfgoed. Voor een regio gaat het om een samenwerkingsverband van lokale besturen. Om hun cultureel-erfgoedbeleid te versterken, kunnen deze lokale besturen subsidies krijgen van de Vlaamse Overheid. Zij dienen hiervoor bij de Vlaamse Overheid een subsidiedossier in.
• Na de goedkeuring door de Vlaamse Regering starten de onderhandelingen met de betrokken steden en regio’s. De afspraken tussen beide partijen worden vastgelegd in een cultureel-erfgoedconvenant. De huidige convenanten lopen over de periode 2021-2026.
• De erfgoedcel is het team dat instaat voor de uitvoering van de doelstellingen uit het convenant.
• Meer informatie over het beleidskader vind je op de website van CJM.